De betekenis van de zuurgraad
In de praktijk komen door verwaarlozing vaak te lage pH-waarden voor, maar vaak ook te hoge. Te hoge pH-waarden komen voor doordat de bemestingsadviezen vaak te hoge waarden als streefwaarde hebben. De adviesbasis komt tot stand door te onderzoeken bj welke pH-waarde de hoogste opbrengst tot stand komt. Dit zijn vooral korte termijnproeven. Dat door een te hoge pH organische stof wordt afgebroken en de bodemkwaliteit achteruit gaat, valt bij korte termijnproeven niet op. Een te hoge pH kan ook veroorzaakt worden doordat de meststoffenhandel graag veel kalk wil verkopen. Kalk heeft veel invloed op de bodemstructuur. Door zelf de bodemstructuur en de gewasgroei te beoordelen kan het beste een goede keuze gemaakt worden rond de te geven hoeveelheid kalk. Is de bodemstructuur goed, dan is het niet altijd nodig om te bekalken. Let er ook op dat dierlijke mest ook de pH kan verhogen. Bij afwezigheid van problemen is de goedkoopste kalkmeststof de beste.
Een goede zuurgraad is esentieel voor de bodemkwaliteit.
Gebruik van gips en ongebluste kalk (brandkalk)
Gips en ongebluste kalk (Brandkalk) kunnen op zavel- en kleigronden gebruikt worden om de structuur te verbeteren.
De kalk die in zavel en klei zit, lost bij weinig aanvoer van organisch materiaal niet voldoende op bij een hoge pH-waarde. Gips en ongebluste kalk zijn direct in water oplosbaar en hieruit komt calcium wel snel vrij. De calciumionen zijn grote ionen met weinig lading op de oppervlakte. Hierdoor ontstaat er geen dikke watermantel rond de ionen. Wanneer ze op de kleiplaatjes zitten wordt de structuur en bewerkbaarheid duidelijk beter. Bij bijvoorbeeld natrium en magnesium, ionen met een dikke watermantel, is dit juist niet het geval.
Gips veroorzaakt een toename van de zoutconcentratie in de grond omdat het in water oplosbaar is. Gips heeft geen effect op de zuurgraad van de bodem, ongebluste kalk wel. Op kleigronden met een hoge pH is de verhoging van de pH door ongebluste kalk echter verwaarloosbaar.
De adviesgift van gips is, afhankelijk van de bodem, tussen de 6 en 12 ton per hectare.
Wel kan er uitspoeling plaatsvinden van sulfaat naar het grondwater bij extreme giften.
De ongebluste kalk wordt in de praktijk specifiek ingezet op bepaalde gronden met een slechte structuur. Dit zijn bijvoorbeeld de knipkleigronden met veel magnesium en natrium aan de kleideeltjes. Ongebluste kalk met magnesium kan een positief effect hebben op de Calcium/Magnesium verhouding. Een kleigrond met een optimale bewerkbaarheid bevat 70 tot 80% calcium in het kleihumuscomplex en 6 tot 12 % magnesium.
De ongebluste kalk moet voldoende fijn gemalen zijn om een optimaal effect te krijgen.
De adviesgift bedraagt vaak ca. 1500 kg per hectare.
Gips kwaliteit
Gips (CaSO4) bevat 20 -25 % CaO, ongebluste kalk bestaat voor zo'n 85 % uit calciumoxide. Gips is een natuurproduct maar is ook een bijproduct bij chemische processen. Het kan daarom vervuild zijn met zware metalen. Daarom moet men bij toepassing van gips vragen naar een analyse.