De landbouw laat veel nitraat naar het oppervlaktewater verdwijnen en veel stikstof als ammoniak naar de natuurgebieden en de buren. Bij de huidige stikstofproblematiek gaat het om die ammoniak. Deze is verantwoordelijk voor 46% van de emissie van stikstof in Nederland.

De oorzaak is de wereldmarkt. Deze houdt geen rekening met duurzaamheid nu en later en dwingt boeren dingen te doen niet verantwoord zijn. De overheid moet ingrijpen dat is duidelijk. Maar waarom gaat al die stikstof de lucht in bij de veehouderij en is daar wat aan te doen?

De aard van stikstof is eigenlijk dat stikstof helemaal niet in gebonden vorm in bodem, plant of dier wil zitten. Het lijkt wel of stikstof weer terug wil naar de lucht. Met buitengewoon veel energie is vrije luchtstikstof aan waterstof of zuurstof gebonden. In de fabriek met fossiele energie of op de akker vooral via vlinderbloemige gewassen met zonne-energie.

De boer kan van alles doen, maar een fundamentele oplossing is de beste. Die ligt bij koolstof. Wanneer er ergens in de landbouw vrije nitraat of lachgas of ammoniak ontstaat dan moeten er direct koolstofverbindingen in de buurt gebracht worden. Koolstof weet gebonden stikstof te bedwingen. Er komt een dynamiek tussen koolstof en stikstof die iets moois oplevert. Bij alle bodems op de wereld die vruchtbaar zijn is er een dynamiek tussen koolstof en stikstof. Het gaat niet om een evenwicht tussen koolstof en stikstof, maar om een dynamiek, een wisselwerking. Deze is mogelijk door een evenwicht in aanvoer van koolstof- en stikstofvebindingen. Dit evenwicht is in de moderne veehouderij volledig zoek. 

De huidige extreem hoge melkproducties zijn alleen mogelijk met zeer eiwitrijk (dus stikstofrijk) voer. Minder eiwitrijke soja en meer gras als voer. Het gras ouder laten worden geeft ook minder stikstofrijk voer en dat hoeft niet ten koste te gaan van de opbrengst. Van de eiwit in het voer wordt nu ca. 25% benut. De rest wordt uitgescheiden als ammoniak en ureum via uitwerpselen en urine. De uitstoot van ammoniak komt voor 90% uit de landbouw en 85% daarvan komt uit mest en urine. Melkkoeien zijn de belangrijkste bron van ammoniak. In mest en urine zit weinig ammoniak. Het zijn bacterien die de ammoniak vormen en dat gaat snel: binnen 1 tot 2 uur.

De veehouderij omschakelen naar vaste mest is extreem ingrijpend. Bedrijfssystemen zijn gericht op drijfmestproductie. Geef de stikstofrijke drijfmest aan een koolstofrijk gewas. Bij de groenbemesters aan de groenbemesters met een hoge C/N verhouding. Dat zijn bij groenbemesters onder meer koolgewassen en geen vlinderbloemigen (zie tabel).